عناصر غذایی به دو دسته تقسیم می شوند عناصر ماکرو یا پر مصرف و عناصر میکرو یا کم مصرف. تفاوت این دو دسته بندی در این هست که عناصر ماکرو به مقدار بیشتری مورد نیاز گیاهان هستند و عناصر میکرو به مقدار کمتری نیاز هستند. اما این به معنی این نیست که عناصر میکرو اهمیت کمتری دارند. زیرا اگر مقدار کم عناصر میکرو با استفاده از کود میکرو تامین نشود به اندازه عناصر پر مصرف در کاهش عملکرد و و رشد گیاه تاثیر خواهند گذاشت. کود میکرو که دارای عناصر ریز مغذی هستند بسیار اهمیت بالایی دارند. به این دلیل که عناصر میکرو در چرخه های مهم بیوشیمیایی نقش سنتز آنزیم ها را داشته و به عنوان کوفاکتور عمل می کنند. در ضمن در ساختار مولکول های بزرگ مانند پروتئین ها، دی ان ای حضور دارند. ریز مغذی ها در کود میکرو نقش حیاتی در پیشبرد چرخه های مختلفی مانند فتوسنتز و تنفس دارند. در صورت کمبود این عناصر علایم بسیاری در گیاه بروز می نماید.
.در صورت عدم تامین عناصر میکرو کاهش محصول و کیفیت آن ابتدا بروز می نماید و در صورت تداوم رشد گیاه دچار اختلال شده و متوقف می شود. عدم تامین و یا جذب نشدن آن ها از خاک می تواند به از بین رفتن گیاه بیانجامد. عناصر میکرو شامل آهن، روی، منگنز، مس، بور و مولیبدن هستند. برخی از منابع منیزیم و کلسیم و گوگرد را هم حتی جزو عناصر میکرو دسته بندی کرده اند اما واقعیت این هست که این سه عنصر حالتی بینابین عناصر میکرو و ماکرو را دارند و در دسته میکروها نیستند.
در صورت بروز کمبود آهن برگ های انتهایی و جوان گیاه شروع به زردی و رنگ پریدگی می کنند. و البته ابتدا رگبرگ ها سبز می مانند و در صورت تشدید کمبود، آن ها نیز زرد و در نهایت برگ سفید شده و رشد گیاه متوقف خواهد شد. این بدان معنی است که در غیاب آهن کلروفیل ها تجزیه می شوند و فتوسنتز کاهش شدیدی پیدا می کند. جذب آهن در خاک هایی که دارای پی اچ بالای ۷ هستند با اختلال مواجه می شود. و در پی اچ های بالاتر از ۸ جذب آن به حداقل می رسد. بنابراین در صورت بالا بودن پی اچ آب و خاک و شرایط آهکی در خاک از محلول پاشی کود میکرو و آهن استفاده نمایید و یا از کودهای آهن دارای کلات های مقاوم مانند EDDHA در برابر این شرایط در سیستم آبیاری بهره مند شوید.
روی یکی از عناصر میکروی تاثیر گذار در عملکرد گیاه هست. بطوریکه هورمون اکسین در گیاه با وجود روی سنتز می شود. فعال سازی بسیاری از آنزیم ها بر عهده عنصر روی هست. در صورت کمبود روی علایمی مانند کاهش فاصه میانگره ها، کوتوله ماندن گیاه، ریز شدن برگ ها، ریزش برگ ها و عدم رشد میوه ها و پوکی دانه ها را شاهد خواهیم بود. محلول پاشی کود میکرو روی و سایر ریز مغذی ها در صورت بالا بودن پی اچ خاک توصیه می شود.
کمبود منگنز همانند روی و آهن می تواند در مختل شدن سیستم آنزیمی، چرخه های بیوشیمیایی، فتوسنتز و تنفس شود. معمولا کمبود روی و منگنز باهم مشاهده می شوند. زیرا در واکنش های درونی گیاه با هم همکاری تنگاتنگی دارند و مقدارمصرف، جذب و شرایط مناسب جذب نزدیک به هم دارند. علایم کمبود منگنز به این شکل هست که برگ های جوان دارای هاله های زرد در بین رگبرگ ها هستند و در صورت تداوم کمبود، علایم مشابه کمبود آهن می شود با این تفاوت که رگبرگ ها و هاله اطراف رگبرگ ها سبز می مانند و اینجا سبزی بیشتر از کمبود آهن هست. کاهش رشد و عملکرد و کاهش شدید فتوسنتز از عواقب کمبود منگنز هستند. بنابراین تامین کود میکرو منگنز ضروری است
بور نقش مهمی در انتقال کلسیم و جابجایی این عنصر سخت متحرک در اندام های گیاهی دارد. در حضور بور کلسیم با سرعت بالایی جابجا شده و علایم کمبود آن در میوه ها و سایر نقاط گیاه برطرف می شود. از دیگر کاربردهای مهم بور گرده افشانی و لقاح هست. رشد لوله گرده به وجود بور بستگی شدیدی دارد. در غیاب عنصر بور رشد لوله گرده اتفاق نمی افتد و لقاح صورت نمی پذیرد. اما با تامین عنصر بور با استفاده از کود میکرو بور تلقیح گل ها با درصد بالایی اتفاق می افتد. از علایم کمبود بور ریزش گل ها و میوه های تلقیح نشده، شات بری در انگور، پوکی دانه ها، کچلی بلال ذرت، خالی شدن وسط گل کلم و کرفس و بدشکلی میوه های توت فرنگی را می توان نام برد. در شیرین شدن و تجمع قند در میوه ها بور تعیین کننده هست، در چغندرقند عیار قند که تعیین کننده قیمت محصول هست به وجود بور مربوط هست.
کود میکرو مس در تولید لیگنین در بافت های زخمی گیاه و در بافت هایی که لیگنین باعث استحکام و مقاومت گیاه می شود مهم ترین نقش را دارد. فعال سازی بسیاری از آنزیم ها در گیاه، تولید رنگدانه ها در میوه ها و سبزیجات، تولید فیتوآلکسین ها و ایجاد مقاومت در برابر بیماری های قارچی و باکتریایی و توقف تغذیه و رشد بیماری ها در گیاه از مهم ترین وظایف مس به شمار می رود. در غیاب عنصر مس سرشاخه های کج تولید می شوند. رشد گیاه و رنگ گیری میوه ها و سبزیجات کاهش چشمگیری پیدا می کند. مقاومت گیاه در برابر بیماری ها کاهش پیدا می کند. همچنین تعداد زیادی از جوانه های جانبی بارده و غیربارده از بین می روند.
با توجه به اینکه مولیبدن در پی اچ بالای خاک جذب بهتری دارد. بنابراین ما کمتر شاهد کمبود آن در باغات و مزارع ایران هستیم. زیرا اکثر خاک ها و آب ها در ایران دارای پی اچ بالایی هستند و مقدار جذب مولیبدن بالاست. از طرفی مقدار نیاز به مولیبدن کمتر از سایر ریزمغذی هاست. بنابراین معدود مناطقی ممکن هست باشند که کمبود مولیبدن داشته باشند. مولیبدن در تثبیت نیتروژن و تبدیل نیترات به آمونیوم و در ساخته شدن اسید آمینه ها نقش زیادی دارد. کمبود مولیبدن در گیاه به صورت کلرز همانند ازت ولی در برگ های جوان مشاهده می شود. با جذب مقدار کم کود میکرو مولیبدن، نیاز گیاه مرتفع خواهد شد. این مقدار ممکن است در شمال کشور که خاک های اسیدی دارند، در نقاطی تامین نشود، که در اینصورت مصرف آن را ضروری می کند.
با کود میکرو همه ریز مغذی ها را جهت جلوگیری از کمبود می توان محلول پاشی نمود. کودهای میکرو انواع مختلفی دارند که از تک عنصره، سه عنصره آهن، روی و منگنز، میکروی کامل شامل تمامی ریز مغذی ها به صورت کلاته یا کمپلکس با اسیدهای آلی و یا اسید آمینه ها را می توان نام برد.
مافا هم دیگر کود میکرو کامل برند مافا اسپانیا هست که شامل تمامی میکروها بصورت کمپلکس شده با گلوکونیک اسید هست که دارای درصد بالایی از آهن و منگنز هست. این کود میکرو فتوسنتز را به سرعت فعالتر می نماید و کمبود آهن را نیز سریعا برطرف می نماید. تامین تمامی میکروها با کارآیی جذب بالا و تاثیر زودهنگام این کود از ویژگی های بارز آن هست.
در تامین همزمان دو عنصر روی و منگنز نقش مهمی ایفا می کند و در سبزینگی، رشد و عملکرد گیاه تاثیر مستقیم و مهمی دارند.